Tussentijdse evaluatie.

Hier is ze dan. Mijn eigenste eigen tussentijdse evaluatie. Aan de hand van de vragen en deelvragen die door een deel van jullie ingestuurd zijn zal ik de tussentijdse balans opmaken. Nogmaals mijn hartelijke dank voor de input.

Wat vind ik de positieve kanten van de Ugandese cultuur?
Ugandezen zijn heel gastvrij. Je moet flink lomp zijn om die gastvrijheid te ontwijken. Zo was ik laatst ergens net voor lunchtijd. Wegens de schooltijden van de kids, lunchen wij vrij laat. Hoewel ik vertelde dat ik thuis zou gaan lunchen - ik moest en zou een bescheiden lunch eten, wat ik dan eventueel thuis aan kon vullen. ;-) Sowieso zijn familieleden en vrienden heel belangrijk voor Ugandezen. Als jouw kennis of familielid iets bijzonders meemaakt, dan raakt dat jou ook meteen en word je er vaak ook bij betrokken.

Hoe veilig voel ik me hier?
Ik voel me hier heel veilig. Als ik in het centrum van Arua loop, moet ik wel goed op mijn portemonnee letten, maar dat maakt me weinig uit. Het is mij dringend afgeraden om alleen op pad te gaan als het donker is (globaal is dat van 20:00-07:00 uur). Ik heb het nog nooit geprobeerd maar ik voel ook geen roeping om het eens te proberen. Toen ik laatst met een groep (Westerse) mensen samen gegeten had, werd ik gewoon netjes door de hele groep thuis gebracht. Ik heb me hier nog nooit bedreigd gevoeld.

Wat merk ik van de lokale religie?
Uganda is officieel een christelijk land. Op auto’s en vrachtauto’s zie ik weleens stickers met teksten als “Jesus loves you”, maar ik heb ook al een sticker gezien waarop “Allah akhbar” stond (dit kan overigens ook geschreven zijn door een Arabisch christen). Verder heb ik me laten vertellen dat veel Ugandezen het christendom blijven vermengen met animistische godsdiensten en de voorouderverering toch niet helemaal los kunnen of willen laten. Ik heb (op dit niveau) te weinig contacten met Ugandezen om hier een heel uitgebalanceerd en dogmatisch bekrachtigd antwoord op te geven.

Wat is het meest opvallende verschil met Nederland?
Tja, ‘wat niet’ zou ik haast zeggen. Het weer, de kleur van de mensen, de natuur, het eten, de infrastructuur, de manier van opvoeden, de manier van lesgeven… Wat ikzelf denk ik het meest bijzonder vind is de manier waarop mensen met kinderen omgaan. Als een peuter een beetje jengelt en de (Westerse) moeder dat laat gebeuren, kan je er donder op zeggen dat een Ugandees zich ermee gaat bemoeien. En dan natuurlijk het onderwijssysteem, maar daarover heb ik het al eerder gehad.

Wat wil ik in ieder geval meemaken voor 28 juni?
Mijn eerste reactie op deze vraag is ‘de marathon van De 4e Musketier’. Deze Nederlandse interkerkelijke mannenbeweging organiseert eind mei een marathon in een stad ongeveer in het midden van Uganda. Onder de deelnemers is een broeder uit onze gemeente en het is natuurlijk leuk om middenin Uganda een kennis aan te kunnen moedigen tijdens een marathon. Maar goed, dit alles is natuurlijk niet echt een goed antwoord op de vraag. Ik denk dat ik nog een keer een bruiloft mee zal willen maken en misschien ook wel een begrafenis. Vooral om te ontdekken hoe dat gaat in een compleet andere cultuur.

Waarvan heb ik tot nu toe het meest genoten en geleerd in Uganda?
Ik blijf een echte Nederlandse: altijd weer die connectie naar de weersomstandigheden. Ik vind het heerlijk dat soms lekker afkoelt en begint te regenen. Ook het uitzicht op de vallei als het onweert, is erg mooi. Maar ik leer ook veel van de gesprekken met Ugandese mensen, zoals Godfrey de tuinman. Mocht ik overwegen om mijn laptop hier te laten als ik weer naar NL ga, dan zal hij hem met liefde van me overnemen… Verder is het helpen op de Nursery ook leerzaam. Het biedt mij een kijkje in de Ugandese manier van opvoeden en de Ugandese manier van lesgeven. Erg gelukkig word ik er niet van, maar weten dat je iets níet fijn vindt is ook wat waard.

Heb ik al wat meer contacten hier?
Langzamerhand begin ik wat meer contact te krijgen met de dames van de Bijbelstudie. Deze groep komt elke woensdagmiddag bij elkaar en bestaat alleen maar uit expatvrouwen. Het merendeel van de dames is (met hun gezinnen) uitgezonden door een zendingsorganisatie om hier te werken, maar er zijn ook twee Keniase dames bij die hier in Arua wonen. Bij een van die Keniase dames ga ik af en toe langs om haar baby van een paar maanden te knuffelen en op te passen, zodat de moeder even weg kan. Verder heb ik goed contact met een Duitse vrouw, wier jongste dochtertje ook op de Nursery zit. Dan is er nog een echtpaar dat elke zondag bij Aart en Geesje op de koffie komt en uitgezonden is via dezelfde zendingsorganisatie. Tenslotte is er nog een jong Engels stel, met een klein dochtertje waar ik wel een klik mee heb. David heeft een tijd in Nederland gewoond en kan dus ook vrij goed Nederlands spreken. Als we elkaar spreken schaaft hij aan mijn Engels en ik aan zijn Nederlands. Zo zijn we elkaar tot een hand and a foot. ;)

Zou ik in Uganda (of elders in Afrika) willen wonen?
Ik zou het niet weten. Aan de ene kant heb ik ontdekt dat Afrika (voorlopig) niet de plek lijkt te zijn waar ik voor een langere periode prettig zou kunnen wonen en leven. Aan de andere kant blijft met name Zuid-Afrika toch wel trekken en zou ik toch ook wel op de één of andere manier willen ontdekken hoe het werk in een Afrikaans kindertehuis mij zou bevallen. Wat ik in ieder geval wél zeker weet, is dat ik hier in m’n eentje niet gelukkig word. Dus als ik ooit weer naar Afrika ga, dan zal dat wezen met een met iemand uit mijn vriendenkring of een familielid of zoiets. Want in m’n eentje ben ik niks waard en heb ik ook geen zin om van alles te ondernemen etc. Dus mocht iemand van u de komende negen weken dringend op vakantie moeten of willen, wees welkom. ;)

Wat brengt deze periode mij persoonlijk?
Ten eerste is het natuurlijk een waar avontuur om vijf maanden in Afrika te mogen wonen en leven.
Het staat leuk op mijn CV (voor zover je daar op de huidige Nederlandse arbeidsmarkt wat aan hebt) en je ziet wat van de wereld. Ten tweede is het lesgeven aan drie totaal verschillende kids een pittige uitdaging waardoor ik leer dat ik lesgeven toch wel erg leuk vind. Ten derde denk ik dat ik op de een of andere manier ook sterker word van een periode hier. Ver van alles en iedereen wat ruim 22 jaar bekend was voor mij en ergens komen waar ik niks en niemand ken en waar ik me twintig weken lang moet zien te redden.

Leer ik mezelf beter kenen door hier te zijn?
Ik leer mezelf zeer zeker een stuk beter kennen. Zoals in mijn blog ‘ode aan jullie’ (tussen de regels door) te lezen was, mis ik de mensen die in Nederland mijn leven mooi maken heel erg, hetgeen mij dus vertelt dat ik toch wel echt gehecht ben aan Nederland en alles wat daar te vinden is.
Voorts krijg ik van diverse kanten de bevestiging dat ik misschien toch wel wat met het basisonderwijs moet gaan doen. Maar hoe en wat is nog even de Bramvraag.

Wat verandert deze periode aan mijn gedrag?
Dit vind ik een hele lastige vraag om te beantwoorden. Ik denk dat dit een vraag is die beter half juli gesteld kan worden aan mensen die veel met mij optrekken. Zij zien namelijk beter wat er in mijn gedrag veranderd is dan ik zelf. Laten we dan nu vast even afspreken dat het feit dat ik ineens allemaal oer-Hollands eten ga bunkeren naar alle waarschijnlijkheid slechts tijdelijk is en dus niet onder de gedragsveranderingen valt.

Wat ga ik anders doen als ik terug ben?
Natuurlijk kan ik nu een braaf en moralistisch praatje houden over fair trade en rekening houden met echte armoede enzo. Maar ik denk dat ik mezelf te goed ken omdat naar alle eerlijkheid van mezelf te kunnen en te willen beweren. Ik vrees dat ik binnen een week weer gewend ben aan de Nederlandse luxe en welvaart en daar gewoon weer in meega, met in mijn achterhoofd de herinneringen aan Arua.

Hoe hoop ik dat de kids zich mij zullen herinneren?
Tja, dat is per kind verschillend.
Ik hoop dat de oudste zich nog herinnert dat ik haar vaak zelf haar werk na liet kijken (met mijn vierkleurenpen! ;) ) En dat ik haar wat dingetjes geleerd heb over wat haar Nederlandse leeftijdsgenootjes zoal bezighoudt.
Van de tweede hoop ik dat hij zich herinnert dat ik hem geholpen heb met dingen die hij moeilijk vindt op school en dat ik af en toe weetjes vertelde die hij met zijn voorliefde voor techniek nog niet wist en die hij graag hoort.
Van de derde hoop ik dat hij zich nog herinnert dat hij af en toe even lekker kon knuffelen en ook dat hij toch best veel geleerd heeft in de tijd dat ik hem les gaf.
Aangenomen dat ze over vijf jaar nog weet wie ik ben, hoop ik dat de jongste van het stel nog weet hoe ik haar Nederlandse liedjes als ‘in de maneschijn’ leerde, haar kietelde tot ze half stikte van het lachen, haar Elly en Rikkert liet luisteren en natuurlijk dat ze me al die tijd hardnekkig ‘Family’ bleef noemen. Mocht uw Engels niet zo goed zijn, family klinkt ongeveer als fèmmely en betekent familie.

Wat is het lekkerste fruit hier?
Het fruit is hier in alle gevallen lekkerder dan in Nederland, want hier krijg je het rijp en vers uit de boom op je bord, en de tropische vruchten die je in Nederland koopt, worden hier al geplukt als ze nog niet rijp zijn. En, echt, dat heeft invloed op de smaak. Ik denk dat ik van al het verse fruit hier de papaja nog het lekkerst vind.

Welk eten mis ik het meest?
Kroketten, chocopasta, patat, slagroomtaart, rode bietjes, ijs van de Bernardo’s in Ede, vanillevla, kip Tandoori, Snelle Jelle koeken, gehaktballen, oer-Hollandse appeltjes, chocolade… Zonder is prima te overleven, maar ik denk dat ik toch wel even langs onze grote gele supermarktvriend ga als ik weer thuis ben…

Welk alledaags gebruik mis ik het meest?
Echt alledaags is het niet, maar ik mis de gesprekken met mensen die mij al langer kennen dan tien weken. En dan doel ik zowel op de mensen die ik zondags in de kerk zie en de mensen van de maandagavondbijbelstudie als op mijn familieleden. Daarom was het natuurlijk superleuk om via Skype contact te hebben met de mensen van de Bijbelstudie en met hen mee te praten, te lachen, te zingen en te bidden. Zonder mijn laptop was ik allang en breed terug gegaan naar Nederland, denk ik.

Zo, een referaat van drie kantjes. Ik hoop dat het de meeste vragen (naar tevredenheid) beantwoord heeft en natuurlijk staat het u en jou te allen tijde vrij om meer vragen te stellen. Bedankje voor de grote tosti-liefhebber en tevens voor de aandacht, de reacties en alle andere dingen.